O cechach życia czarnych szerszeni i niebezpieczeństwie dla ludzi

Szerszeń czarny, czyli szerszeń Dybowski (Vespa dybowskii), jest jednym z najrzadszych szerszeni w naszym kraju. Liczba tego gatunku na naszych terytoriach jest tak mała, że ​​na przykład znajduje się w regionalnej Czerwonej Księdze regionu Czyta. Oprócz Transbaikalia owad ten można czasami znaleźć w Primorye i regionie Amur. Główne siedlisko czarnego szerszenia znajduje się w Chinach, Indiach, Birmie, Tajlandii, Japonii i Korei.

Warto zauważyć, że jeśli weźmiemy pod uwagę wszystkie siedliska tego gatunku jako całość, to nie można jednoznacznie zadeklarować jego małej liczby. Fakt ten tłumaczy się faktem, że rzadkość spotkań z owadem nadal nie odzwierciedla dokładnie jego rzeczywistej częstości występowania.

W całym zakresie czarny szerszeń wcale nie jest zagrożonym owadem. Tylko ze względu na pewne cechy ich biologii szerszenie te w zasadzie nigdy nigdzie nie są liczne - nawet w głównych siedliskach. Jednak gatunek ten ma stabilną populację.

 

Jak wygląda czarny szerszeń

Czysto na zewnątrz czarny szerszeń różni się od zwykłego szerszenia znanego w naszym kraju tylko całkowicie czarnym brzuchem.Jeśli porównasz te owady, na przykład ze zdjęć, nie znajdziesz żadnej różnicy w innych elementach kolorystycznych: głowotułów pierwszego gatunku dosłownie dokładnie powtórzy wzór na ciele drugiego, dobrze znany wielu letnim mieszkańcom europejskiej części Rosji.

Na zdjęciu czarny szerszeń w swoim naturalnym środowisku:

A tak wygląda zwykły szerszeń:

Warto zauważyć, że entomolog będzie w stanie znaleźć inną, choć nie tak wyrazistą różnicę między tymi owadami: czarny szerszeń, w przeciwieństwie do zwykłego, ma brązowawe skrzydła, które jednak nie są zbyt efektowne na tle czarny brzuch:

Owady te nie mają wybitnych rozmiarów - mają dość średnie wskaźniki dla rodzaju. Samica osiąga długość 28-31 mm, osobniki pracujące - 18-23 mm, a samce - 22-25 mm. Niemniej jednak, dzięki jednolitemu ubarwieniu, ciało owadów tego gatunku wydaje się być smuklejsze i bardziej wydłużone niż u typowych „pasiastych” krewnych.

Co ciekawe, ze względu na charakterystyczne ubarwienie czarnych szerszeni często mylone są z innymi owadami. Dotyczy to zwłaszcza południowych regionów naszego kraju, gdzie w obfitości występują ogromne osy skolia. Przyjrzyjmy się bliżej temu interesującemu tematowi.

 

Kogo można pomylić z czarnymi szerszeniami?

Rzeczywiście, na zewnątrz skolia bardzo przypomina szerszenie, ponieważ oba należą do tej samej rodziny i dlatego mają charakterystyczny podobny kolor. Ale w przeciwieństwie do zwykłych os czy na przykład trzmieli, skolie, a także szerszenie mogą osiągnąć imponujące rozmiary.

Tak więc średnia długość ciała skolii żeńskiej wynosi 45 mm, ale w niektórych szczególnie dużych gatunkach liczby te są jeszcze większe - do 60 mm.Dlatego przy określaniu owadów nie warto skupiać się tylko na wielkości ich ciała.

Główną różnicą między skoliami a szerszeniem pospolitym jest jego ciemny kolor. Ale jak w tym przypadku odróżnić scoli od czarnego szerszenia? Entomolodzy wiedzą, że zwykła skolia olbrzymia ma dwa poprzeczne pomarańczowe paski na czarnym brzuchu, ale takie subtelności nie są znane zwykłym naocznym świadkom, więc bardzo prawdopodobne jest, że pomylą ją z czarnym szerszeniem.

Dla jasności i lepszego zrozumienia problemu zwróćmy się do fotografii wszystkich tych owadów.

Na pierwszym zdjęciu - czarny szerszeń:

Oto szerszeń pospolity:

A na tym zdjęciu - gigantyczna skolia:

Tak więc odróżnienie czarnego szerszenia od skoli nie jest takie trudne, wystarczy dokładnie zbadać ich brzuch. Pierwszy owad nie ma tu żadnych plam i pasków, drugi zaś ozdobiony jest żółtymi bandażami.

Ponadto czarny szerszeń nie występuje na zachód od Bajkału, więc wszystkie spotkania z dużą czarną osą w europejskiej części Rosji są zawsze spotkaniami ze skolią.

To interesujące

Skolia to owady niespołeczne. W przeciwieństwie do szerszeni nie mają gniazd, nie żyją w rodzinach. Dorosłe osobniki zwykle żywią się kwiatami, czego nie można powiedzieć o ich larwach. Aby rozmnażać się, samice znajdują larwy dużych chrząszczy pod ziemią i kamieniami, paraliżują je trucizną i składają jaja na ciele. Tak więc larwy skolii żywią się żywymi, ale unieruchomionymi larwami chrząszczy. Dzięki temu źródłu pokarmu larwy przepoczwarzają się, zimują pod ziemią, a rok później wychodzą z kokonu, wychodzą na powierzchnię ziemi i rozpraszają się.

Zdarzają się przypadki, kiedy skolia została pomylona nawet z trzmielami, ale taki błąd mogą popełnić tylko osoby, które są bardzo dalekie od entomologii, ponieważ różnica między tymi owadami, pomimo przynależności do tej samej rodziny, jest na ogół dość duża. Skolia ma więc typową talię osy i smukły brzuch, podczas gdy trzmiel jest gęsty i bardzo szeroki.

Para czarnego trzmiela-szerszenia różni się tak samo uderzająco jak trzmiel ze skoliami - bardzo trudno będzie je pomylić, przynajmniej raz na zdjęciu.

 

Jedyny pasożyt gniazdowy wśród braci

Najważniejszą i szczególnie interesującą cechą odróżniającą czarne szerszenie od innych szerszeni jest ich sposób życia. Spośród wszystkich 23 gatunków swoich pobratymców czarny jest jedynym pasożytem gniazdowym.

Pod koniec lata młoda samica znajduje dość zarośnięte gniazdo zwykłych lub średnich szerszeni japońskich, wnika w nie i zabija królową.

Następnie najeźdźca za pomocą specjalnych feromonów przebiera się za członków rodziny, której osobniki, kierując się węchem, natychmiast rozpoznają ją jako swoją królową. Pomimo tego, że nowy mieszkaniec gniazda należy do zupełnie innego gatunku, robotnice, zdezorientowane jej zapachem, z tym samym zapałem zaczynają służyć nowej królowej.

Po zdobyciu gniazda samica szerszenia czarnego natychmiast zaczyna składać zapłodnione jaja, z których następnie wykluwają się osobniki już zdolne do rozmnażania. W ten sposób podczas rozwoju larw jednego gatunku wychowywane są zbłąkane robotnice drugiego.

Gdy liczba samic i samców staje się wystarczająca, opuszczają gniazdo i łączą się w pary.Samce wkrótce umierają, a samice znajdują miejsca do zimowania lub, jeśli zdarza się to w tropikach, nowe kolonie do pasożytowania.

Na zdjęciu czarny szerszeń na korze drzewa:

Warto zauważyć, że schwytanie gniazda, mimo prostego algorytmu, nie jest łatwe dla samic szerszenia czarnego. Ogromna większość z nich umiera z „ręki” pracujących osób, które gorliwie strzegą swoich domów.

Do czasu zamordowania starej macicy, nowa w rodzinie nigdy nie zostanie rozpoznana. Jednak ci nieliczni szczęściarze, którym uda się podbić gniazdo, zapewniają pojawienie się takiej liczby młodych osobników, że z nawiązką pokrywa śmierć mniej szczęśliwych sióstr.

Oczywiste jest, że samotne samice szukające gniazda nie zwracają uwagi tak często, jak np. liczne pracujące osobniki z dużej rodziny. Dlatego nawet w swoich zwykłych siedliskach czarne szerszenie, w przeciwieństwie do szerszeni innych gatunków, nie są uważane za rozpowszechnione.

W wyjątkowych przypadkach owady te potrafią organizować własne gniazda i żyć w rodzinach. Takie zachowanie jest u nich niezwykle rzadkie i wynika przede wszystkim z faktu, że w niektórych miejscach zasięgu szerszeni innych małych gatunków może w ogóle nie być. W tym przypadku poszukiwania obiektu dla pasożytnictwa na pewno zakończą się niepowodzeniem i nawet prawdopodobna obecność na terytorium większych gatunków szerszeni nie uratuje sytuacji: czarne szerszenie nie są w stanie pasożytować na krewnych, takich jak szerszenie olbrzymie.

 

Jak niebezpieczne są czarne szerszenie?

Jeśli mówimy o atakach czarnego szerszenia na osobę, możemy powiedzieć, że ten owad kłuje znacznie boleśniej niż szerszeń pospolity, do którego jesteśmy przyzwyczajeni.Ale jednocześnie jego ugryzienie nie jest tak straszne, jak na przykład użądlenie gigantycznego szerszenia azjatyckiego, który żyje w przybliżeniu na tych samych terytoriach.

Fakt, że olbrzymi szerszeń prowadzi czarnego pod względem toksyczności trucizny, jest faktem bezspornym, ponieważ ten owad jest w zasadzie jednym z najbardziej trujących owadów na Ziemi. Ale dlaczego, mając w przybliżeniu ten sam rozmiar, pozostałe dwa szerszenie - czarne i zwykłe - żądlą na różne sposoby?

Faktem jest, że aby odnieść sukces w schwytaniu gniazda, samica szerszenia czarnego musi być w stanie zabić królową gospodarza swoim ugryzieniem. Jednak teoretycznie stara samica powinna być odporna na truciznę zdobywcy, ponieważ obie należą do tego samego rodzaju i mają podobny skład toksyn. Niemniej jednak natura „nauczyła” czarne szerszenie pasożytowania, nagrodziła je specjalną trucizną zawierającą dodatkowe enzymy i toksyny, bez których zwycięstwo nad starą macicą byłoby niemożliwe.

Jeśli chodzi o człowieka, dla niego spotkanie z czarnym szerszeniem kończy się w podobny sposób, jak z każdym innym jadowitym owadem: po pierwsze pojawia się bardzo silny pulsujący ból. Natychmiast po ugryzieniu na dotkniętym obszarze pojawia się postępujący stan zapalny, tkanki twardnieją i można wyczuć silne swędzenie. Ponadto osoba użądlona często ma zwiększone tętno i duszność.

Jeśli do głównych objawów dołączy reakcja alergiczna, pojawiają się silne bóle głowy, puchną błony śluzowe i możliwy jest rozwój obrzęku Quinckego. W około 5-6% przypadków po ukąszeniu przez czarnego szerszenia dochodzi do wstrząsu anafilaktycznego, w którym brak pilnej opieki medycznej może być śmiertelny.

To interesujące

Ukąszenia skolii, w przeciwieństwie do ukąszeń czarnych szerszeni, nie są bardzo niebezpieczne i praktycznie bezbolesne. Wyjaśnia to fakt, że pierwszy owad używa swojej trucizny do ochrony, więc jego ugryzienie powinno powodować szybki i ostry ból. Druga wykorzystuje swoją toksynę do unieruchomienia ofiary iz tego powodu, spośród wszystkich możliwych składników aktywnych, jej trucizna zawiera głównie substancje paraliżujące.

Pierwsza pomoc w użądleniu czarnym szerszeniem powinna obejmować wszystkie standardowe czynności w takich przypadkach, a mianowicie:

• zimny kompres należy nałożyć na dotknięty obszar tak szybko, jak to możliwe;
• aby wykluczyć lub złagodzić możliwą reakcję alergiczną, musisz wypić Suprastin lub inny lek przeciwhistaminowy i uważnie monitorować swój stan;
• jeśli odczuwasz ból głowy, zawroty głowy, wysoką temperaturę, natychmiast wezwij pogotowie lub poszukaj innej drogi dotarcia do szpitala.

Pamiętaj - wrażliwość na jad owadów nie jest w żaden sposób zależna od Twojej kondycji fizycznej.

Podsumowując, nie można nie wspomnieć, że podobnie jak większość jego krewnych, czarny szerszeń jest owadem kochającym pokój, tylko użądli człowieka w samoobronie. Jeśli nie dotkniesz tego owada, nie próbuj go zabijać i nie wykonuj gwałtownych ruchów w pobliżu gniazda, nigdy nie zaatakuje pierwszy.

Jednocześnie szerszeń ten jest w stanie zapewnić nieocenioną pomoc w ogrodzie: z wielką przyjemnością zabija różne szkodniki rolnicze. Zadbaj więc o rzadkie czarne szerszenie, szanuj ich prawo do istnienia i korzystaj z ich usług w celu darmowej eksterminacji szkodliwych owadów!

 

Przydatny film o niebezpieczeństwie ugryzień szerszeni i zasadach pierwszej pomocy dla ofiary

 

Atak szerszeni na osobę