Interesujące cechy życia ogromnego szerszenia japońskiego i niebezpieczeństwo jego ukąszeń

Ogromny japoński szerszeń jest bliskim krewnym szerszenia pospolitego, który żyje w naszym kraju. Ale mimo to różnica w wyglądzie i wielkości między tymi owadami jest po prostu ogromna.

Porównując je widać, że szerszeń japoński różni się od swojego europejskiego odpowiednika kolorem, jednak jest to dalekie od jego głównej cechy charakterystycznej. Wymiary – tym może się „pochwalić” ten olbrzym. Owad ten nie bez powodu nosi nazwę „olbrzym japoński szerszeń”: długość jego ciała może przekraczać 4 cm, a rozpiętość skrzydeł wynosi 6 cm.

Poniższe zdjęcie przedstawia szerszenia japońskiego (Vespa mandarina japonica):

A tak wygląda szeroko rozpowszechniony w Rosji i Europie szerszeń pospolity (Vespa crabro):

Być może pierwszą rzeczą, która przychodzi na myśl, gdy widzisz japońskiego „potwora”, jest to, jak niebezpieczny jest i jak bolesne jest jego ugryzienie. Rzeczywiście, gigantyczny szerszeń ma bardzo przerażający wygląd, który jednak dokładnie odzwierciedla powagę konsekwencji spotkania z nim.

Szersze japońskie mogą być rzeczywiście bardzo niebezpieczne: w kraju, który nadał nazwę tym owadom, każdego roku ponad 40 osób umiera z powodu ich ukąszeń. Wszyscy ludzie, których ten szerszeń kiedykolwiek ukąsił, twierdzą, że nigdy w życiu nie doświadczyli bardziej bolesnego ugryzienia.

Na notatce

Prawie każde spotkanie z szerszeniem, bez względu na gatunek, do którego należy, jest mniej lub bardziej niebezpieczne. Nic dziwnego, że naukowcy medyczni i biolodzy byli bardzo zainteresowani wpływem ukąszeń tych owadów na organizm ludzki. Okazało się, że w naturze jedną z najsilniejszych jest trucizna, którą posiada gigantyczny szerszeń japoński: nawet przy jednym ugryzieniu może wywołać silną reakcję alergiczną, aż do wstrząsu anafilaktycznego. Przy zmasowanym ataku kilku szerszeni tego gatunku u ludzi mogą wystąpić ciężkie krwotoki i martwica tkanek.

Planując wyjazd do Japonii warto zawsze być przygotowanym na przypadkowe spotkanie z olbrzymimi szerszeniami i wiedzieć nie tylko jak wyglądają, ale także jak się zachować, aby owady nie zaatakowały.

 

Jak wygląda japoński szerszeń olbrzymi?

Ogólnie rzecz biorąc, olbrzymie szerszenie w Japonii są podgatunkiem gigantycznego szerszenia azjatyckiego. Owady te występują tylko na wyspach japońskich, będąc klasycznymi endemitami.

Pomimo imponujących rozmiarów gigantyczny szerszeń japoński jest pod tym względem nieco gorszy od os skoli kontynentalnych: owady te są jeszcze większe. Skolia jest uważana za największą osę na świecie.

Jednak szerszeń japoński też nie jest mały (szczególnie w porównaniu z innymi gatunkami) - na poniższym zdjęciu można oszacować jego wielkość w porównaniu do ludzkiej dłoni:

Długość i rozpiętość skrzydeł japońskiego szerszenia olbrzymiego jest jego główną różnicą w stosunku do większości innych gatunków z rodzaju Hornet. Nawet w porównaniu z tymi, które mają podobny kolor, japoński olbrzym jest bardziej uderzający ze względu na prosty stosunek wymiarów ciała do wielkości kwiatów i gałęzi, na których się znajduje.

Kolorystyka japońskiego szerszenia olbrzymiego to kolejna z jego charakterystycznych cech.Owad ma czarną klatkę piersiową, żółtą głowę i podstawę odwłoka tego samego koloru, który od środka jest wyłożony poprzecznymi brązowymi i czarnymi paskami. Taki wzór ułatwia odróżnienie tej ogromnej osy od znanych nam szerszeni europejskich - u gatunku domowego tylna połowa brzucha jest monotonnie żółta.

Zbliżenie na szerszenie japońskie:

A dla porównania zdjęcie zwykłego szerszenia:

Szerszeń olbrzymi ma dwa wyraźnie widoczne duże oczy z przodu głowy, a nieco wyżej od nich - trzy dodatkowe małe przydatki, które zapewniają duży obszar widzenia (patrz zdjęcie).

Ogólnie rzecz biorąc, wszystkie szerszenie na świecie - zarówno europejskie, jak i japońskie oraz piękna żółta Vespa bicolor - pomimo pewnych charakterystycznych cech, są jednakowo spokrewnione i należą do rodziny prawdziwych os. Z tego powodu ich styl życia, dieta i biologia są bardzo podobne.

Na notatce

Czasami japoński szerszeń jest błędnie nazywany orientalnym. W rzeczywistości szerszeń wschodni (Vespa orientalis) jest osobnym gatunkiem, powszechnym na przykład w południowej Europie, w subtropikalnych regionach Azji, a także w Afryce Północnej i przystosowanym do życia w klimacie suchym. Te owady gniazdują w ziemi.

Poniżej znajduje się zdjęcie szerszenia orientalnego (Vespa orientalis):

 

Życie gigantycznej osy

Jak już wspomniano, japoński szerszeń jest ściśle endemiczny. Poza Japonią znaleziono go tylko na południu Sachalinu. Na kontynencie ten gatunek w ogóle nie występuje.

Jeśli chodzi o sposób życia, japoński gigant żyje prawie we wszystkich biotopach, z wyjątkiem pasa alpejskiego i dużych miast.Tam, gdzie żyją owady, prawie nie ma przeciągów i innych niepokojących czynników: ich gniazda znajdują się na gałęziach iw dziuplach drzew, pod dachami wiejskich budynków, na półkach skalnych w strefie leśnej, w szczelinach kamiennych i naturalnych niszach.

Ogromny szerszeń buduje mieszkania bardzo podobne do papierowych gniazd os, tylko większe i bardziej obszerne. Taka struktura i lokalizacja mieszkań tych owadów jest również charakterystyczna dla prawie wszystkich innych gatunków ich krewnych.

Gniazdo buduje młoda, przezimowana samica wczesną wiosną. Sama karmi pierwsze larwy, a pracujące szerszenie, które z nich wyrosły, zaczynają pomagać założycielce samicy w zdobyciu pożywienia i opiece nad potomstwem. Po krótkim czasie – w miarę wzrostu kolonii – macica przestaje robić cokolwiek innego niż składanie jaj.

Od momentu złożenia jaja szerszeńowi opuszczającemu poczwarkę mija około 28-30 dni.

Jeśli mówimy o nawykach żywieniowych tego owada, warto zauważyć, że japoński szerszeń olbrzymi, podobnie jak wszyscy jego bliscy krewni, jest drapieżnikiem. Główną część jego diety stanowią różne owady, pająki, robaki i mięczaki.

Jednak, podobnie jak inne osy, ogromny szerszeń bardzo lubi miód, sok ze słodkich owoców, a także potrafi latać do zapachu mięsa i ryb. Nie odrzuca nawet produktów, które zaczęły się psuć.

Kolejną rzeczą są larwy. Szerszenie żywią swoje potomstwo wyłącznie mięsem najwyższej jakości - to one dają im najwięcej smakołyków.

Poniższe zdjęcie pokazuje larwy szerszenia japońskiego:

Cała kolonia szerszeni rozwija się aż do okresu rójkowego, który występuje późnym latem i wczesną jesienią. Do tego czasu z jaj wykluwają się młode samce i samice zdolne do rozmnażania.Po wyrojeniu i godach samce umierają, a samice znajdują schronienia i chowają się w nich, aby na początku lata ponownie rozpocząć cykl życiowy.

W ten sposób całe życie szerszeni mieści się w krótkim okresie - ciepłej porze roku. Na zimę gniazdo wymiera, a z całej wielotysięcznej rodziny pozostają tylko samice.

Zdjęcie pokazuje przykład takiego pustego gniazda:

 

Burza wszystkich pszczół

Ogromny szerszeń sprawia najwięcej kłopotów japońskim pszczelarzom. Pszczoły miodne (najczęściej odmiany europejskie, bardziej pracowite i mniej agresywne) to prawdziwy przysmak dla szerszeni. Jednak ofiarą padają nie tylko pszczoły, ale także wytwarzany przez nie miód, którym raczy się gigantyczny drapieżnik po zniszczeniu ula.

To interesujące

Pojedynczy szerszeń olbrzymi może zabić do trzydziestu pszczół w ciągu minuty, a grupa 30-40 „agresorów” w ciągu kilku godzin niszczy rodzinę pszczół liczącą 20-25 tysięcy osobników.

Jeśli szerszeń harcerski natrafi na ul mieszkalny z pszczołami, zostawia przy nim śmierdzące ślady, a wracając do gniazda wskazuje swoim towarzyszom drogę do przysmaku. Potem zabójcze szerszenie są już całym oddziałem wysłanym, by zniszczyć ul.

W uczciwości warto zauważyć, że z kolei niektóre gatunki pszczół posiadają również unikalny mechanizm zwalczania szerszeni. Daje to jednak wyniki tylko przy niewielkiej liczbie napastników. Jeśli szerszenie atakują w znacznej liczbie, pszczoły są niestety bezsilne.

Jak więc działa mechanizm obronny pszczół? Obrona ula składa się z kilku etapów:

• na samym początku, gdy do ula próbuje wejść olbrzymi szerszeń, otacza go kilka pszczół;
• dalej - inni siedzą na nich i tak dalej, aż wokół szerszenia wyrośnie ogromna kula pszczół o średnicy do 30-35 cm;
• równolegle do tego procesu wszyscy obrońcy ula aktywnie poruszają skrzydłami, kierując powietrze wewnątrz kuli - na agresora - i podgrzewając je do 46-47 ° C, co jest szkodliwe dla szerszenia (same pszczoły mogą wytrzymać ogrzewanie do 50°C).

Rezultatem tych wszystkich wysiłków jest śmierć atakującego drapieżnika z przegrzania w ciągu około godziny.

Mimo tak pozornie skutecznego mechanizmu pszczoły nie są w stanie poradzić sobie z całym oddziałem skrzydlatych zabójców. Dlatego japoński szerszeń jest uważany za przyczynę poważnych strat dla gospodarstw pszczelarskich w tym kraju. Właściciele i pracownicy pasiek starają się niszczyć gniazda szerszeni w pobliżu uli miodnych.

Niemniej jednak walka pszczelarzy z wrogiem owadów często kończy się przegraną: ze względu na swoje rozmiary ogromny szerszeń może przelecieć do 10 km od swojego gniazda w poszukiwaniu pożywienia, a samą ofiarę ścigać do 5 km. Dlatego pomimo wszelkich wysiłków człowieka niszczenie gniazd gigantycznego drapieżnika często nie daje wyraźnych rezultatów w ochronie pasiek.

 

Jak jadowity jest szerszeń olbrzymi?

Ogromny japoński szerszeń jest jednym z najbardziej trujących wśród swoich krewnych. I nie chodzi tu tylko o toksyczność i specyfikę trucizny, ale o ilość, jaką owad może „nagrodzić” swoją ofiarę: jedna porcja toksyn w ogromnym japońskim szerszeni to prawie półtora raza więcej niż zwykła odpowiednik europejski.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że przy całej swojej toksyczności ogromny szerszeń poluje głównie za pomocą szczęk. Żądło i trucizna są używane tylko w walce z największymi i najniebezpieczniejszymi ofiarami, gdy olbrzym „nie jest pewien” swojej siły lub gdy się broni.

Co ciekawe, zwykła pszczoła miodna po ugryzieniu wprowadza do rany znacznie więcej trucizny niż nawet szerszeń. Jednocześnie często zostawia żądło w miejscu ugryzienia, połączone ze specjalnym zbiornikiem z trucizną, którego mięśnie kurczą się przez długi czas. Szerszeń nigdy nie zostawia żądła w ranie (jego żądło nie jest postrzępione, w przeciwieństwie do żądła pszczoły).

Poniższe zdjęcie pokazuje żądło pszczoły:

A tak wygląda żądło szerszenia:

Ugryzienie ogromnego szerszenia japońskiego jest naprawdę niesamowicie bolesne. Odczuwa się to natychmiast, gdy tylko olbrzym wprowadził żądło pod skórę. Zwykle w ciągu kilku sekund w miejscu ugryzienia pojawia się obrzęk, silny pulsujący ból i stan zapalny.

Po około pół godzinie pojawiają się bardziej wyraźne i poważne objawy zatrucia - zawroty głowy, kołatanie serca, gwałtowny wzrost temperatury ciała. Dlatego osoba użądlona wymaga uważnej obserwacji - w niektórych przypadkach te objawy alergii mogą niemal natychmiast przekształcić się w zagrożenie życia.

To interesujące

Długość żądła japońskiego szerszenia olbrzymiego wynosi ponad 6 mm. Aby wprowadzić go pod skórę, owad nie musi lądować na człowieku, może to zrobić w locie i nie raz.

U osób szczególnie wrażliwych na trucizny owadów pozornie banalny obrzęk może przekształcić się w ciężką reakcję alergiczną ze wzrostem węzłów chłonnych, nudnościami i obrzękiem Quinckego.

Dość często po takich ugryzieniach ofiary doświadczają wstrząsu anafilaktycznego, czasami ze skutkiem śmiertelnym. Jeśli dana osoba zostanie użądlona przez kilka szerszeni naraz, może rozwinąć się ogromny obrzęk z obfitymi krwotokami i martwicą części tkanek w dotkniętych obszarach ciała.

Recenzja

„Szerszeń po raz pierwszy ugryzł mnie wczesnym latem 2011 roku, kiedy pracowałem w swoim ogrodzie. Ból był straszny, jakby na moją dłoń polewał stopiony ołów. Strząsnąłem szerszenia z ręki i próbowałem wyssać jad z rany, ale bezskutecznie. Musiałem iść do szpitala. Zanim do niej dotarłem, mój stan znacznie się pogorszył. Całe ramię było spuchnięte po łokieć, zacząłem wpadać w gorączkę, waliło mi serce. Już w szpitalu wprowadzono do mnie szybko działające leki i zacząłem czuć się lepiej. Dwa dni później wypisano mnie już do domu, a ramię przestało boleć dopiero po 12 dniach.

Isimi Thomas, Seema

Pomimo wszystkich okropności, które zagrażają ugryzieniu gigantycznego szerszenia japońskiego, ogólnie rzecz biorąc, jest on znacznie mniej agresywny i spokojniejszy niż, powiedzmy, zwykła osa czy pszczoła. To osoba, która prawie zawsze prowokuje ukąszenie tego ogromnego drapieżnika - gdy celowo próbuje dostać się do gniazda lub przypadkowo dotknie owada. We wszystkich innych przypadkach szerszenie olbrzymie w Japonii nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla ludzi, a spotykając się z nimi, można łatwo rozproszyć się bez konsekwencji.

 

Interesujące wideo: pszczoły chronią swój ul przed inwazją szerszeni

 

Ogromny japoński szerszeń kontra skorpion - kto wygrywa?